Gram, bo lubię, czyli o motywacji do uprawiania hazardu

Szczegóły: Utworzono: 23 sierpnia 2013; Katarzyna Sanna

Kanadyjscy badacze twierdzą, że do gier hazardowych wcale nie skłaniają nas antycypowane korzyści pieniężne, ale motywacja do szukania nowych doświadczeń, wiedzy oraz poczucia spełnienia.

Popularność gier hazardowych wzrasta nieprzerwanie od wielu lat. Mimo tego, że zarówno media, jak i przede wszystkim specjaliści, trąbią o sile uzależniającej różnych gier, ludzie pozostają pod ich silnym wpływem. Co skłania nas do tego, by ryzykować w pierwszej kolejności pieniądze i czas, a w ekstremalnych warunkach pracę, rodzinę, dom, mimo tego, że często zdajemy sobie sprawę, iż inwestycja środków w gry hazardowe raczej nie przyniesie nam żadnych zysków, a co bardziej prawdopodobne - straty większych lub mniejszych pieniędzy? Grzegorz Miecugow w najnowszym wydaniu Newsweeka wspomina o swoim jednorazowym wyskoku do kasyna w Kijowie. Mówi, że dla niego najważniejsza w grze była adrenalina, oczekiwanie, a także sprawdzanie siebie w zakresie swoich umiejętności. Mówi też, że po tym, jak parokrotnie wygrał, odebrał swoją wygraną i już nigdy więcej nie zagrał, bo, jak twierdzi, „było to rujnujące”. Niestety, nie wszystkich stać na luksus silnej woli. Różnimy się między sobą w zakresie cech psychologicznych, które sprawiają, że jedni z nas chętniej poddają się hazardowi aniżeli inni.

Według kanadyjskich badaczy, za te różnice odpowiedzialna jest motywacja definiowana jako wewnętrzne bądź zewnętrzne siły, które prowadzą do bezpośredniego, intensywnego i długotrwałego zachowania. Drugim ważnym elementem jest również samostanowienie (self-determination), którego główną cechą jest to, że ludzie mają potrzebę, żeby samostanowić o sobie i czuć się kompetentnym podczas różnych interakcji ze środowiskiem zewnętrznym.

Motywację można podzielić na zewnętrzna oraz wewnętrzna. Ta druga odnosi sie do uczestniczenia w jakiejś aktywności dla przyjemności i satysfakcji i łączy się ze samostanowieniem. Naukowcy rozróżniają trzy typy motywacji wewnętrznej:

Motywacja wewnętrzna służąca uzyskaniu stymulacji – gramy dla przyjemności i ekscytacji;
Motywacja wewnętrzna służąca uzyskaniu wiedzy – gramy dla uzyskania jakiejś nowej wiedzy, zrozumienia, rozpracowania czegoś (na przykład analiza poprzednich wyścigów konnych);
Motywacja wewnętrzna służąca osiągnięciu jakiejś rzeczy – chodzi tu o rozwój posiadanych już umiejętności.

Zewnętrzna motywacja odnosi się do wykonywania jakiejś aktywności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Motorem motywacji zewnętrznej są zewnątrzpochodne nagrody (na przykład pieniądze) i groźba kary za niewykonanie jakiegoś zadania. Mówimy również o amotywacji, która odnosi się do aktywności, które nie są umotywowane ani wewnętrznie, ani zewnętrznie.

Kanadyjscy badacze przebadali 245 osób grających w wyścigach konnych. W grupie znajdywały się zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Badani musieli wypełnić dwa narzędzia badawcze - Gambling Motivation Scale oraz skalę badającą zaangażowanie w hazard. Wyniki badań wskazują, że osoby, u których przeważała motywacja o charakterze wewnętrznym oraz które charakteryzowały się silną potrzebą samostanowienia, znacznie chętniej angażowały się w gry hazardowe. Co więcej, okazało się, że mężczyźni deklarowali znacznie większe zaangażowanie w hazard aniżeli kobiety.

Osoby, które charakteryzują się motywacją wewnętrzną oraz dużą potrzebą samostanowienia, w sytuacji rozpoczęcia gry, ze względu na jej charakter, odczuwają duże podniecenie, zauważają, że gra może stanowić dla nich nową możliwość nauczenia się czegoś oraz doświadczenia poczucia spełnienia. Pozytywne uczucia, zainteresowania, ciekawość oraz przyjemność prowadzą te osoby do inwestowania pieniędzy oraz czasu w hazard. Ludzie, którzy charakteryzują się zewnętrzną motywacją lub amotywacją, grają głównie ze względu na antycypowaną korzyść, którą mogą odnieść z gier, które są generalnie poza ich osobistą kontrolą, a szansa ich uzyskania jest mała. Takie osoby w związku z tym mają negatywne odczucia podczas grania, co skutecznie zmniejsza ich chęć do inwestowania czasu i pieniędzy.

Autor: Katarzyna SannaStrona www: http://www.pracowniawsparcia.pl/

W 2012 roku otrzymała stopień magistra psychologii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zainteresowania naukowe związane są z psychologią poznawczą, psychologią społeczną, psychologią pozytywną seksuologią oraz psychologia zdrowia. Obecnie realizuje badania naukowe związane z psychoonkologią w ramach studiów doktoranckich. Pracę naukową łączy z prowadzeniem własnego gabinetu.