Menu

Jesteś gotowy na zmiany?

Jim Rohn mawiał, że nie można zmienić okoliczności, pór roku, albo wiatru, ale można zmienić siebie. To właśnie nad tym mamy władzę. A ja podpisuję się pod tymi słowami.

Podejdź do lustra, spójrz na siebie i zastanów się co widzisz. Jeśli nie podoba ci się to co zobaczyłeś, co powstrzymuje cię od wprowadzania zmian?

Zapewne wielu z nas zmagało się ze zmianą uporczywego, problematycznego zachowania. Niech zgadnę, może chcesz rzucić palenie, przestać pić alkohol, zmniejszyć depresję lub lęk albo stracić dodatkową wagę, ale nigdy nie byłeś w stanie tego dokonać? Być może nawet kilkakrotnie próbowałeś przez kilka miesięcy lub lat, ale nie zrobiłeś znaczącego postępu. Nie zdziwi mnie jeśli poczujesz, że bezowocne jest podjęcie kolejnej próby i że nigdy się nie zmienisz. W końcu to nie takie proste, jakby się mogło wydawać, czyż nie?

Etapy zmiany

Być może jesteś już zaznajomiony z podejściem "Etapów Zmian", które określa pięć różnych etapów, które ludzie przewidywalnie przechodzą, aby dokonać znaczącej długotrwałej zmiany w zachowaniu.

Pierwotnie opracowane przez psychologa Jamesa Prochaska wraz z dalszym rozwojem przez psychologów Carlo DiClemente, Johna Norcrossa i wielu innych, to ugruntowane, oparte na badaniach podejście jest z powodzeniem stosowane od dziesięcioleci w pomaganiu ludziom w zmienianiu różnorodnych zachowań, w tym zaprzestania palenia tytoniu, utraty wagi, spożywania alkoholu i narkotyków, pomaga radzić sobie z lękiem i depresją oraz wieloma innymi bolączkami naszego życia.

Poniżej pięć etapów, które można wykorzystać do oceny gotowości danej osoby do dokonania zmiany. Pomysły na temat etapów zmian zostały zastosowane do osób, które zmieniają różne nawyki.

1. Wstępna kontemplacja

Na tym etapie osoby nie będą gotowe na zmiany, mają niewielką świadomość lub nie mają świadomości ich problematycznych zachowań i nie mają zamiaru zmiany w przewidywalnej przyszłości. Takie osoby mogą nawet obwiniać innych za wiele negatywnych konsekwencji swoich zachowań. Mogą być dość defensywne lub odporne na nakładane na nich wysiłki w celu zmiany ich zachowania. Co w końcowej sekwencji może skutkować niepowodzeniem.

2. Kontemplacja

Osoby nie zobowiązują się do zmiany lub sformułowania planu zmian. Jednak mogą tutaj rozpoznać zachowanie problemu i omówić je bardziej otwarcie. Ludzie mogą pozostać w kontemplacji przez kilka miesięcy lub nawet lat w niektórych przypadkach.

3. Przygotowanie

Na tym etapie osoba przygotowuje formalny plan działań na rzecz zmian i przygotowuje się do rozpoczęcia zmiany zachowania w ciągu najbliższych 30 dni. Często podejmuje osobiste i publiczne zobowiązanie do zmiany. Zazwyczaj dokonuje już niewielkich zmian w swoim zachowaniu.

4. Działanie

Tutaj osoba podejmuje konsekwentne i obserwowalne działania, aby zmienić problematyczne zachowanie i zastąpić je bardziej zdrowymi zachowaniami. Ten etap trwa zwykle około sześciu miesięcy i wymaga znacznej inwestycji czasu i energii.

5. Konserwacja

Ten etap rozpoczyna się po około sześciu miesiącach działania i może trwać całe życie. Osoba ta odniosła znaczny sukces w zmianie pożądanego zachowania i teraz pracuje nad utrzymaniem postępu.

Proces recyklingu

Często zdarza się, że ludzie przechodzą przez kolejne etapy po kilka razy. Na przykład, jeśli ktoś, kto przestał pić znów zaczyna, może tymczasowo przejść od działania do kontemplacji lub przygotowania na pewien okres czasu. Następnie, po przeanalizowaniu wpadki i dopracowaniu planu działania - by uniknąć podobnych trudności w przyszłości, może wrócić znów do sukcesywnego działania. Musimy być jednak cierpliwi wobec siebie, ponieważ to zupełnie naturalne, że możemy przeskakiwać między etapami.

Dobrą wiadomością jest to, że za każdym razem, gdy przechodzisz przez proces recyklingu, faktycznie zwiększasz szanse na ostateczny sukces, ponieważ nadal uczysz się od każdej porażki i dostosowujesz swój plan tak, aby był bardziej skuteczny przy następnej próbie zmiany.

Jak zacząć

Czytając to, możesz pomyśleć: "to brzmi naprawdę skomplikowanie" lub "brzmi zachęcająco, ale nie jestem pewien, jak zacząć." Zawsze skuteczniej jest szukać pomocy i korzystać ze sprawdzonych zasobów, gdy zaczynasz rozważać zmiany w twoim życiu.

Chociaż wiele osób może z powodzeniem nawigować w tym procesie zmian bez profesjonalnej pomocy, zaleca się uzyskać wsparcie doradcy, terapeuty, opiekuna rówieśniczego, trenera lub innych specjalistów, którzy pomogą ci w drodze do zmiany. Mogą zapewniać wsparcie, porady, informacje zwrotne i odpowiedzialność, co może zwiększyć ogólne prawdopodobieństwo sukcesu.

Pozytywna zmiana jest źródłem radości i potężnym wzmocnieniem.

Pamiętaj, że nie ma znaczenia, czy próbujesz schudnąć, zmienić pracę, pozbyć się złych nawyków, wszyscy się zmieniamy. Wszyscy bez wyjątku. Pytanie brzmi, jak zmotywowani jesteśmy do zmiany? Każdy z nas jest w różnym miejscu i każde z tych miejsc jest w porządku. Nie myśl o dotarciu do końca podróży, ale zastanów się, co jest następnym przystankiem w podróży. Nie chodzi o zmuszanie kogoś do zmiany, ale o to, gdzie ktoś jest w procesie zmian. Poznaj ludzi, gdzie są i pracuj z narzędziami, które mają. Możemy przejść do końca podróży tylko krok po kroku. Bo zmiana jest w rękach osoby, która każdego dnia zmaga się z konsekwencjami.

Zbliża się Nowy Rok, nowe możliwości, nowe szanse. Jaki jest następny najlepszy krok, który możesz wykonać?

Na podstawie:

  • Norcross, J. C. (2012) Changeology: 5 Steps to Realizing Your Goals and Resolutions. New York: Simon & Schuster.

Aleksandra Dymanus - Gaudyn
Autor: Aleksandra Dymanus - Gaudyn
Redaktor
Dyplomowany socjolog, absolwentka Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie. Specjalność psychosocjologii, oraz 5-letnie doświadczenie pracy z dziećmi/rodzinami pozwoliło poszerzyć jej zainteresowania, w kierunku psychologii dziecięcej. Interesuje się zagadnieniami związanymi z psychoterapią, psychoanalizą oraz psychologią postaci.

Dodaj komentarz


Kod antyspamowy
Odśwież

Tagi


Powered by Easytagcloud v2.1

Newsletter

Bądź na bieżąco!

Znajdź nas na Facebooku