Czemu muszę być idealna?
- Szczegóły
- Utworzono: 05 grudnia 2014
- Katarzyna Sanna
Zaburzenia odżywiania występują u coraz młodszych osób Czy winne są tylko przekazy medialne nakazujące utrzymywać BMI poniżej normy?
Małe dzieci cierpiące na anoreksję albo bulimię, nastolatki katujące się drakońskimi dietami, żeby mieć „idealną” figurę, zajadające się batonami albo innym junkfoodem, stres związany ze szkołą albo sytuacją rodzinną. Zaburzenia odżywiania to inaczej zaburzenia łaknienia, które mają podłoże psychiczne. Charakteryzują się nieprawidłowym stylem odżywiania - ograniczaniem spożywanego jedzenia lub przejadaniem się. Konsekwencje dla zdrowia psychicznego oraz fizycznego są tragiczne: od wyniszczenia organizmu, przez rozwinięcie dodatkowych zaburzeń psychicznych, a na śmierci skończywszy. Najczęściej w ramach zaburzeń odżywiania wymienia się anoreksję i bulimię. Inne możliwe zaburzenia to na przykład: BED - napady objadania się.
Problem zaburzeń odżywiania dotyczy coraz częściej osób młodych, a nawet (!) dzieci. Jednym z czynników, które mogą być zaangażowane w ich rozwój, to wpływ rówieśniczy. Na przykład badanie przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wskazały, że odchudzanie wśród znajomych stanowiło czynnik ryzyka dla rozwinięcia się zaburzeń 5 lat później. Badania te pokazują, jak silnie oddziaływać mogą zachowania znajomych na styl bycia oraz myślenia. Co więcej, wpływ ten może być tylko spostrzegany, a nie faktyczny. Nastolatek może odnosić wrażenie, że osoby z jego otoczenia dbają o swoją figurę i w ten sposób angażować się w podobne zachowania.
Innym czynnikiem mogącym mieć wpływ na rozwój zaburzeń wśród nastolatków jest interakcja postrzeganych norm społecznych, wpływu rówieśniczego oraz globalizacji. Efektem tej ostatniej jest przenikalność zasad, sposobu zachowania oraz kanonów na przykład piękna z jednych kultur do innych. Zachodnie trendy w myśleniu o atrakcyjnej figurze nadal wskazują, że aby być pięknym, trzeba być superszczupłym i wysportowanym. To, co kiedyś było uważane za wzór ideału, dzisiaj odbierane jest jako słabość. Kobiety o bardziej krągłych kształtach rzadko kiedy zadowolone są same z siebie, mogą mieć poczucie winy, a nawet złości wobec siebie, że nie udaje im się spełnić wyśrubowanych wymagań . Takim właśnie przekazem społecznym nasiąkają młodzi ludzie.
Margaret Gerbarsi wraz z zespołem przeprowadzili badania wśród ponad pięciuset nastolatek z Fidżi. Wybór padł właśnie na ten archipelag, ponieważ na przestrzeni ostatnich lat miały tam miejsce gwałtowne przemiany ekonomiczne, które wiązały się również ze zwiększeniem zachodnich wpływów kulturowych. Co ciekawe, od tego czasu w kulturze wolnej od zaburzeń jedzenia zauważono wzrost nieprawidłowych zachowań. Badacze zakładali, że trzy czynniki mogą być zaangażowane w rozwój zaburzeń jedzenia: (1) silniejszy wpływ rówieśników, (2) spostrzegane wyznawane przez rówieśników normy odnoszące się do zachowań związanych z zaburzeniami żywienia, (3) spostrzegane normy kulturowe krajów zachodnich.
Wyniki badań przede wszystkim wskazały, że istnieje silny i pozytywny związek pomiędzy zaburzeniami jedzenia i obawami związanymi z wyglądem własnego ciała a wpływem rówieśników. Również to, w jaki sposób nastolatkowie spostrzegają wyznawane przez swoich rówieśników normy odnoszące się do jedzenia, może znajdować odzwierciedlenie w ich własnych zachowaniach związanych z jedzeniem. Kontrolowanie wagi u rówieśników, szczególnie w przypadku osób tej samej płci, stanowi czynnik ryzyka dla rozwinięcia się takich samych zachowań. Stwierdzono również, że istnieje związek pomiędzy wpływem kultury wschodniej a występowaniem patologii, chociaż wpływ ten miał charakter marginalny w porównaniu do konsekwencji oddziaływania grupy rówieśniczej. Wpływ przekazów kulturowych może być jednakowoż wzmacniany przez rówieśników, których opinia na temat tego, co jest atrakcyjne, a co nie, stanowić może wykładnię dla innych nastolatków. Krótko mówiąc, jedną z przyczyn, dla których wśród młodych mogą rozwijać się zaburzenia odżywiania, jest nadawanie błędnego znaczenia zachowaniom ich rówieśników i traktowanie ich jako wzorzec dla własnego postępowania.
Badania ukazały się w: International Journal of Eating Disorders
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
