Wsparcie w traumie
- Szczegóły
- Utworzono: 23 lutego 2016
- Katarzyna Sanna
Zespół stresu pourazowego może dotknąć każdego, kto przeżył wydarzenie grożące integralności psychicznej i fizycznej. Co ułatwia doświadczającym ekstremalnie stresujących sytuacji ludziom powrót do zdrowia, a nawet może chronić przed rozwojem choroby?
Zespół stresu pourazowego (PTSD) jest zaburzeniem, które występuje wśród 8-14% ludzi, którzy przeżyli tak zwane zdarzenie traumatyczne, czyli wydarzenie, w którym doświadczyli rzeczywistego bądź spostrzeganego zagrożenia życia lub nienaruszalności fizycznej. Pierwszy miesiąc po przebytej traumie zdaje się mieć kluczowe znaczenie dla ewentualnego rozwoju choroby. W wielu przypadkach osoby, które w pierwszych dniach po wydarzeniu zdają się spełniać kryteria diagnostyczne PTSD, po miesiącu wracają do normalnego funkcjonowania. Uważa się, że być może jednym z czynników leczących są satysfakcjonujące związki z innymi ludźmi.
W przypadku osób, u których rozwinęło się już PTSD, stwierdza się zaburzenia relacji społecznych takich jak: zadowolenie ze związku, przeżywanej z partnerem intymności czy satysfakcji z seksu . Co ciekawe, trudności te mogą być przeżywane również przez ich partnerów! Do objawów PTSD zalicza się między innymi ciągłe przeżywanie traumatycznego zdarzenia w postaci wspomnień, koszmarów sennych, doświadczanie silnego niepokoju w odpowiedzi na myśli lub przypominające zdarzenie bodźce, unikanie myślenia, ludzi, emocji albo miejsc, które mogłyby mieć jakikolwiek związek z trudnym doświadczeniem, poczucie zamkniętej przyszłości, problemy ze snem, rozdrażnienie, trudności z koncentracją, nadmierną czujność czy lękliwość. W świetle tych informacji nietrudno jest sobie wyobrazić, jak ciężko jest niektórym odnaleźć się w rzeczywistości po zagrażającym życiu wydarzeniu.
I rzeczywiście, osobom z PTSD czasami niezmiernie trudno jest powrócić do normalnego funkcjonowania po traumie. Tak samo jak w przypadku wielu innych zaburzeń psychicznych, we wracaniu do normalności bardzo ważne jest wsparcie społeczne. Niestety ze wsparciem bywa tak, że nie zawsze jest ono albo dostępne, albo pożądane przez pacjentów. Badacze nie są zgodni co do tego, czy PTSD jest odpowiedzialne za doświadczane przez ofiary traumy trudności w zakresie relacji społecznych, czy być może osoby pochodzące z ubogiego we wsparcie środowiska są bardziej narażone na rozwój zespołu stresu pourazowego. Próby odpowiedzi na to pytanie podjęła się Sara Freedman wraz ze swoim zespołem badawczym. Przebadano ponad 500 osób, u których zdiagnozowano symptomy PTSD, pod kątem jakości ich relacji z innymi. Część pacjentów poddano terapii poznawczo-behawioralnej. Wyniki badań wskazują, że symptomy stresu pourazowego były znacznie bardziej wyraźne wśród badanych doświadczających mniejszego wsparcia społecznego. Jak twierdzą badacze, jest prawdopodobne, że związek między wsparciem a symptomami PTSD polega na tym, że brak adekwatnego wsparcia może prowokować zaostrzenie się PTSD. Co ciekawe, wpływ wsparcia społecznego jest nieważny w przypadku osób poddanych terapii, co prowadzi do konkluzji, że wśród osób, które doświadczyły traumy i nie mają dostępu do specjalistycznej pomocy, pomoc bliskich jest jednym z najważniejszych czynników sprzyjających zachowaniu zdrowia.
Na podstawie: Freedman SA, Gilad M ,Ankri Y, Roziner I, Shalev AY. Social relationship satisfaction and PTSD: which is the chicken and which is the egg? Eur J Psychotraumatol. 2015 Dec 16;6:28864. doi: 10.3402/ejpt.v6.28864. eCollection 2015.