Różne nastrojów skutki

Szczegóły

Utworzono: 26 maja 2006

Karolina Dessoulavy

Związek nastroju z funkcjonowaniem człowieka jest od lat przedmiotem zainteresowań psychologów, jednak wciąż nie mamy pełnej wiedzy czym nastrój w rzeczywistości jest. Odpowiedź na pytanie co odróżnia emocje od nastroju nie jest wcale taka prosta, co najlepiej ilustrują wypowiedzi wybitnych specjalistów w tej dziedzinie.

Żaden z nich nie definiuje nastroju, można znaleźć jedynie wzmianki na temat jego cech i funkcji. Zatem według Ekmana i Davidsona (1998) nastrój trwa dłużej niż emocje. Poza tym, jak twierdzi Frijda (1998), właściwość, która różni nastrój od emocji to ukierunkowanie, co oznacza w zasadzie tyle, że emocje są ukierunkowane, a nastroje są rozmyte co do kierunku. Co więcej, w przeciwieństwie do emocji, trudno określić, kiedy nastrój się zaczyna, a kiedy kończy.

Nastroje mają charakter rozlany i wpływają na przebieg procesów poznawczych. Nastrój bardzo trudno uchwycić, przeważnie wiemy, w jakim nastroju obecnie jesteśmy, ale na pytanie, czym jest on spowodowany jest nam już trudniej odpowiedzieć.

Źródła nastroju są bardzo różne, począwszy od znalezienia złotówki na ulicy poprzez słuchanie lubianej przez nas muzyki aż do odniesienia sukcesu zawodowego.

Interesujące wyniki badań uzyskali Norbert Schwarz i Gerald M. Clore, którzy stwierdzili, że nastrój badanych zależał od pogody. W dni słoneczne uczestnicy byli w lepszych nastrojach i bardziej zadowoleni z własnego życia niż w dni deszczowe. Jednocześnie okazuje się, że uczestnicy eksperymentu bardzo rzadko uważają, że za ich nastrój odpowiada pogoda (Schwarz i Clore, 1983).

Mimo tego, że sam nastrój do tej pory nie został dobrze opisany, ani nie do końca jasne są jego przyczyny, dzięki licznym badaniom dużo wiadomo na temat wpływu nastroju na nasze funkcjonowanie. Wiadomo, że nastrój modyfikuje stosunek do samego siebie - negatywny nastrój sprzyja koncentracji uwagi na własnej osobie, zaś nastrój pozytywny sprzyja koncentracji na obiektach zewnętrznych (Palfa i Salovey 1992). Udowodniono również, że osoby w nastroju gniewnym formułują bardziej stereotypowe sądy o ludziach, niż osoby smutne (Bodenhausen, Shepard i Kramer 1994, za: Łukaszewski, 2003).

Odnotowano także istotne znaczenie nastroju w przetwarzaniu przekazu perswazyjnego. Okazuje się, że w nastroju pozytywnym ulegamy w równym stopniu argumentom silnym i słabym, podczas gdy nastrój negatywny sprzyja krytycyzmowi – wtedy działają na nas argumenty silne (Bless, Bohner, Schwarz, Strack 1990; Bless, Mackie i Schwarz 1992; Bohner, Crow, Erb i Schwarz 1992, za: Schwarz 2002).

Niezwykle interesującym zagadnieniem jest wpływ nastroju na szeroko pojęte funkcjonowanie poznawcze człowieka. Przykładowo, nastrój wyjściowy (dyspozycyjny) różnicuje poprawność rozwiązywania zadań matematycznych – najlepiej radzą sobie z nimi osoby w nastroju pozytywnym, a najgorzej osoby w nastroju negatywnym (Bratton 1995, za: Łukaszewski 2003).

Z kolei nastrój indukowany powoduje różnice w myśleniu dedukcyjnym i indukcyjnym – osoby w nastroju pozytywnym wolniej rozwiązują zadania dedukcyjne, zaś osoby w nastroju negatywnym wolniej rozwiązują zadania indukcyjne (Palfa i Salovey 1992).