Różne nastrojów skutki

Szczegóły

Utworzono: 26 maja 2006

Karolina Dessoulavy

Istnieje także wiele danych wskazujących na związki nastroju z procesami pamięciowymi i uczeniem się, jednak kierunek tych zależności często bywa w poszczególnych badaniach przeciwny. Okazuje się na przykład, że osoby w nastroju negatywnym lepiej uczą się słów o przyjemnym zabarwieniu (Rink, Glowalla i Schneider 1992).

W innych badaniach stwierdzono zaś, że osoby depresyjne, tj. osoby o chronicznie obniżonym nastroju, przejawiają wyraźną tendencję do zgodności pamięci z nastrojem, przypominają sobie więcej historii negatywnych niż pozytywnych, a także gorzej niż osoby niedepresyjne zapamiętują materiał pozytywny, zaś lepiej negatywny (Ruiz-Caballero i Gonzales 1994, za: Łukaszewski, 2003).

Ustalono pewne ogólne reguły wpływu nastroju na funkcjonowanie. Bower sformułował zasadę zgodności poznania z nastrojem, według której nastrój aktywizuje związane z nim materiały w pamięci (Bower, 1981). Oczywistą tego konsekwencją jest łatwiejsze przypominanie sobie treści zgodnych z danym stanem afektywnym.

Reguła zgodności nie ogranicza się tylko do procesów pamięci. W licznych badaniach wykazano związek nastroju z trybem przetwarzania (m.in. Schwarz 1990; 2002, Schwarz i Bless, 1991).

Przyczyną tej zależności jest wysoce adaptacyjna funkcja stanów afektywnych, które pełnią funkcje informacyjną, informują nas o stanie otoczenia i sytuacji w jakiej się znajdujemy (m.in. Schwarz i Clore, 1983).

Pozytywne stany afektywne, dając poczucie bezpieczeństwa, sprzyjają pobieżnemu, heurystycznemu trybowi przetwarzania informacji (top-down).

Negatywne stany afektywne, informując o potencjalnym zagrożeniu, motywują jednostkę do poszukiwania zagrożenia, sprzyjają analitycznemu, sekwencyjnemu przetwarzaniu informacji i koncentracji na szczegółach (bottom-up).

Wnioski

Generalnie nie lubimy być w złym nastroju i jak pokazują wyniki badań robimy wszystko, aby go sobie poprawić. Co gorsza, najczęściej wykorzystujemy do tego metody autodestrukcyjne.

Diane Tice Ellen Bratslavsky i Roy Baumeister (za: Baryła 2003) w serii badań pokazali, że osoby u których wzbudzano negatywny nastrój i przekonanie, że mogą go zmienić wpadały w  pułapkę hedonistycznej samokontroli: zajadały się niezdrową żywnością, zabawiały się puzzlami, grały w gry wideo, przeglądały magazyny zamiast rozwiązywać zadania z mnożenia, które rzekomo miały być wyznacznikiem ich sukcesu zawodowego.

Wyniki badań są jednoznaczne, osoby w negatywnym nastroju z przekonaniem, że mogą go poprawić robiły wszystko aby tak się stało, a najmniej czasu poświęcały na zadanie właściwe.

Co więcej, w żadnej z grup nie zanotowano polepszenia nastroju, żadna z tych czynności nie poprawiła badanym humoru. Tak więc zdrowie, szczupła sylwetka, wynik w ważnym teście zdolności zostały przez uczestników poświęcone dla chwilowej, nieuchwytnej poprawy samopoczucia.