Menu

„Słuchaj głosu własnego serca”, zwłaszcza, gdy bije szybko. Będziesz lepszym człowiekiem.

Najnowsze badania przekonują, że szybsze bicie serca może w znacznym stopniu przyczynić się do kształtowania pożądanych zachowań zgodnych z obowiązującymi normami moralnymi. Jak sprawić, by inni nas nie okłamywali i nie oszukiwali? Wystarczy przyprawić ich o szybsze bicie serca.

Serce, organ związany z układem krążenia, w rozumieniu potocznym, od wieków utożsamiany jest z siedliskiem duszy, wartości i uczuć. W przypadku jakichkolwiek dylematów moralnych, mądrość ludowa radzi: „Słuchaj głosu własnego serca”, odsyłając tym samym do wewnętrznego systemu wartości. Z drugiej strony, w świetle dotychczasowych badań, obszar psychologii skupiony wokół dylematów moralnych, bazuje głównie na procesach poznawczych, pomijając doznania somatyczne.

Tematem związku pomiędzy odczuciami somatycznymi, a zachowaniami w sytuacjach związanych z problemem natury moralnej, zainteresowała się grupa badaczy z Uniwersytetu Columbia oraz Uniwersytetu w Toronto. Jun Gu, Chen Bo-Zhong oraz Elizabeth Page-Gould, zauważyli, że odczuwanie szybkiego bicia serca, jest często wspólnym objawem dla osób znajdujących się w sytuacji, w której rozstrzygają ważne dylematy moralne.

Zespół Juna Gu dowiódł, że odczuwalne, szybkie bicie serca, może wprowadzić niepokój, stąd też ludzie częściej wybiorą zachowanie zgodne z moralnymi standardami, by wspomniany niepokój wyeliminować. Zatem w sytuacji psychologicznego doświadczenia szybkiego bicia serca, ludzie będą wykazywać gotowość do niesienia pomocy i wsparcia dla innych oraz nie będą zachowywać się w sposób nieetyczny.

Badacze przeprowadzili kolejno cztery eksperymenty. We wszystkich badaniach, uczestnicy słyszeli bicie własnego serca. Było ono odpowiednio szybkie (96 uderzeń/ min) lub o normalnym rytmie (60 uderzeń/ min).

Badanie pierwsze wykazało, że osoby które słyszały szybkie bicie serca, dwukrotnie częściej deklarowały pomoc stygmatyzowanym mniejszościom, aniżeli osoby o normalnym pulsie. W kolejnym badaniu, zespół chciał sprawdzić, czy słyszenie szybkiego rytmu serca, wpłynie na zmniejszenie zachowań nieetycznych, związanych z oszukiwaniem i kłamaniem.

Tym razem badani brali udział w grze. Kłamiąc mogli zyskać większą kwotę pieniędzy.

Wyniki okazały się być zaskakujące. Otóż, osoby, które słyszały szybkie bicie własnego serca, rzadziej kłamały, nie osiągając tym samym wysokich, osobistych korzyści. Dlaczego? Jak tłumaczą badacze, szybkie bicie serca, sygnalizuje większy stres, który jest dodatkowo intensyfikowany przez sytuację dylematu moralnego, włączają się wówczas mechanizmy odpowiedzialne za radzenie sobie z nieprzyjemnym napięciem. W tym przypadku objawia się to zaktywizowaniem zachowań zgodnych z normami moralnymi danego człowieka, np. nie kłam.

Kolejne dwa eksperymenty miały na celu sprawdzić, kiedy ludzie, pomimo że słyszą szybkie bicie serca, nie będą zachowywać się zgodnie z normami moralnymi.

Jun Gu wraz z zespołem dowiedli, że osoby, charakteryzujące się wysokim poziomem świadomości własnych reakcji emocjonalnych, w warunkach doświadczenia szybkiego bicia serca, oszukiwały częściej, niż osoby z niższym wynikiem na skali. Dodatkowo, wpływ na oszukiwanie, miał czynnik związany z rozważnym sposobem myślenia, który redukował wpływ emocji, a tym samym nie powodował przez badanych podjęcia zachowań moralnie pożądanych, w warunkach szybkiego bicia serca. Podsumowując, osoby badane mimo doświadczenia kołatania serca, oszukiwały tylko wtedy, gdy były świadome własnych reakcji emocjonalnych oraz gdy charakteryzował je oparty na faktach analityczny styl myślenia.

W świetle przedstawionych badań, wysnuć można wniosek, iż słuchanie serca, może istotnie wpłynąć na kształt ludzkich zachowań. Pytanie tylko, dlaczego Raskolnikow mimo, że bardzo intensywnie słyszał bicie własnego serca w noc poprzedzającą zbrodnię, nie wybrał zachowania zgodnego z normami moralnymi i dopuścił się zabójstwa? Czyżby charakteryzował go wysoki poziom świadomości własnych reakcji emocjonalnych i analityczny sposób myślenia?

Więcej:

Gu, J., Gould-Page, E.,Chen-Bo, Z.(2012). Listen to Your Heart: When False Somatic Feedback Shapes Moral Behaviour. American Psychological Association, DOI: 10.1037/a0029549

Kamila Pasek
Autor: Kamila Pasek
Redaktor informacyjna
Psycholog społeczny, absolwentka Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, bloger. W kręgu jej zainteresowań naukowych związanych z psychologią znajduje się seksualność człowieka, psychologia społeczna, psychologia pracy oraz psychologia motywacji, zaś swoimi zainteresowaniami pozanaukowymi dzieli się na blogu: http://spryciara.crazylife.pl

Dodaj komentarz


Kod antyspamowy
Odśwież

Tagi


Powered by Easytagcloud v2.1

Newsletter

Bądź na bieżąco!

Znajdź nas na Facebooku