Menu

Złote myśli Stevena Pinkera

Nauka nie jest Waszym wrogiem

Steven Pinker

Gorący apel do niedbałych pisarzy, nastawionych bojowo profesorów  i historyków bez stałego zatrudnienia.

W obronie niebezpiecznych idei

Steven Pinker

W każdej epoce pytania tabu podnoszą nasze ciśnienie i wzbudzają moralną panikę. Ale nie wolno nam bać się szukać na nie odpowiedzi.

Źródło kiepskiego pisarstwa

Steven Pinker

Klątwa Wiedzy prowadzi wielu autorów do założenia, że ich czytelnicy wiedzą tyle samo, co oni.

Co za dużo, to niezdrowo - dlaczego zbyt dużo zawiłej pisaniny jest aż tak nieznośne? Czemu tak trudno zrozumieć nam formularz urzędowy, artykuł naukowy albo instrukcję do zainstalowania internetu bezprzewodowego?

Wszechstronny przybornik naszego mózgu

Steven Pinker

Ludzki mózg jest niezwykłym narządem. To on umożliwił nam odbycie spaceru po Księżycu, odkrycie składu materii oraz docenienie wartości życia. Granie w szachy niemal tak dobrze jak komputer. Jednak ta wirtuozeria budzi pytania, wątpliwości.

Niemedialny umysł

Nowe formy technologii medialnej od zawsze, gdy się pojawiały, powodowały moralne osłupienie: prasa drukowana, gazety, magazyny, telewizja – wszystkie były okupione znamieniem manipulujących swoimi odbiorcami i moralnie nagannymi.

Siedem cudów świata

Ponad wiek temu amerykański filozof i psycholog – William James, napisał:

Potrzeba zdeprawować umysł, żeby nauczyć go postrzegać, to, co normalne i naturalne, jako dziwne, tak daleko, jak tylko daleko sięga każde ludzkie zachowanie. Metafizycznie mogą zabrzmieć pytania: Dlaczego się uśmiechamy, kiedy jesteśmy zadowoleni, zamiast okazywać grymas niezadowolenia? Dlaczego nie potrafimy mówić do tłumu w taki sposób, w jaki mówimy do pojedynczego przyjaciela? Dlaczego dla panny młodość jest tak ważna, że wydaje się, iż wszystko inne jest mało znaczące czy istotne?”

Szalona miłość

Czemu my, kretyni, się zakochujemy? Dlaczego kiedy to robimy, to nasze rozumowanie, szacunek do samych siebie, a nawet poczucie dobra i zła, często zostają zaburzone? Dlaczego z tych powodów ktokolwiek mógłby chcieć odwzajemnić miłość do osoby, która stała się przez to samo uczucie „stuknięta”?

Coraz milsi

W XVI-wiecznym Paryżu jedną z rozrywek publicznych było palenia kota. I to nie żadna przenośnia. Kot był opuszczany powoli na linie w rozpalony ogień. Zgodnie z tym, co mówi Norman Davies: obserwatorzy – w tym królowie i królowe, zwijali się ze śmiechu, kiedy zwierzęta wiły się z bólu, były przypiekane i ostatecznie zwęglane. Dzisiaj taki sadyzm byłby nie do pomyślenia w większości miejsc na świecie. Ta zmiana we wrażliwości to wymowny przykład być może jednego z najważniejszych i najbardziej niedocenianych trendów ludzkiej historii: przemoc stopniowo malała przez wszystkie okresy naszej egzystencji, a obecnie żyjemy prawdopodobnie w najbardziej pokojowym momencie istnienia naszego gatunku na ziemi.

Żaby i potomkowie

Od samego niemal początku powstania teorii ewolucji siły religijne próbują ukazać fundamentalną teorię współczesnej biologii jako kłopotliwą i moralnie niejednoznaczną. Sukces osiągnąć mogą one jednak nie poprzez zupełnie ośmieszające naklejki antydarwinowskie na rozmaitych podręcznikach czy głoszenie, że ewolucja jest wymysłem szatana, a poprzez wzbudzenie wątpliwości moralnych, przez które nauczyciele i edukatorzy nie będą chcieli się zapuszczać w stronę naukowych koncepcji doboru naturalnego.

Matryce nauki

Edukacja z zakresu szeroko pojętej nauki powinna zostać dobrze przemyślana, ponieważ literatura naukowa jest obecnie znacznie bardziej istotna, niż kiedykolwiek w historii. Nie wystarczy już jedynie być kompetentnym obywatelem, który rozumie, dla przykładu, dlaczego paliwo wodorowe nie może rozwiązać problemu z niedoborem energii, albo że dziecko, które połknie rysik z ołówka, nie zatruje się nim. Nauka staje się kluczowa dlatego, że zaczyna wchodzić na poletko innych królestw ludzkiej wiedzy.

Ewolucyjna psychologia religii

Czy posiadamy Gen Boga lub Moduł Boga? Chciałbym rozpocząć tym pytaniem swoje spostrzeżenia dotyczące aspektu, który był poruszany niemal dziesięć lat temu w czasopiśmie Time: „Gen Boga: Czy bóstwa zmuszają nas do poszukiwania istoty wyższej?” (org.: „The God Gene: Does our deity compel us to seek a higher power?” - przyp. tłum.).

Węsząc za genem homoseksualizmu

Powiało rodem z satyrycznego programu: szwedzcy neurobiolodzy skanowali mózgi ludzi wąchających testosteronopodobne substancje pochodzące z potu mężczyzn, oraz przypominające estrogen z moczu kobiet. U mężczyzn heteroseksualnych, część podwzgórza reagowała na kobiece substancje chemiczne, na męskie zaś nie. U heteroseksualnych kobiet i homoseksualnych mężczyzn wyniki były dokładnie odwrotne. Wyniki te jednak są czymś więcej niż zwykłą naukową ciekawostką. Prowokują one kontrowersyjne pytania na temat nauki i etyki ludzkiej seksualności.

Jak myśleć o umyśle

Każdego wieczora nasze oczy mówią nam, że słońce zachodzi. Tymczasem jesteśmy świadomi, że tak naprawdę to Ziemia nas od niego odwraca. Astronomia już od wieków udowadnia nam, że nasze zmysły niekoniecznie są wiarygodnymi przewodnikami po otaczającej nas rzeczywistości. Obecnie podobnych iluzji zaczyna nas pozbywać neuronauka. Ludzie w sposób naturalny wierzą w „Ducha w Maszynie”: że oto posiadamy ciało stworzone z materii i ducha uczynionego z czegoś eterycznego. Owszem, ludzie są świadomi tego, że mózg jest zaangażowany w nasze mentalne życie, ale mimo tego postrzegają go raczej jako twardy dysk dla hulającej na nim duszy. 

Czy możemy winić geny?

Najnowsze badania naukowe, jedne po drugich, pokazują, że geny mogą wpływać na ludzkie zachowanie i procesy psychiczne. Bliźniacy jednojajowi, oddzieleni od siebie zaraz po urodzeniu (a zatem podzielający identyczne geny, ale nie środowisko, w którym dorastali), są bardzo do siebie podobni pod względem zdolności intelektualnych, cech osobowości (tj. introwersja-ekstrawersja, samoświadomości czy wrogości wobec innych), poziomu zadowolenia z życia, dziwacznych zwyczajów takich jak np. spłukiwanie wody przed i po skorzystaniu z toalety.

Tagi


Powered by Easytagcloud v2.1

Newsletter

Bądź na bieżąco!

Znajdź nas na Facebooku