Psychologia pamięci

Szczegóły

Utworzono: 19 września 2008

Maciej Chabowski

Do mojej domowej biblioteczki trafiły ostatnio dwie nowe książki. Obie wybiegają poza tematykę psychologii społecznej, ale stanowią bardzo interesujące pozycje, które chciałbym Wam Drodzy Czytelnicy przybliżyć. Dziś omówię pierwszą z nich, a wrażeniami z lektury drugiej podzielę się z Wami jeszcze we wrześniu.

Zanim przejdę do przedstawienia książki chciałbym poinformować o drobnej zmianie, która na stałe zagości w publikowanych przeze mnie recenzjach. Mowa o spisie treści prezentowanych przeze mnie książek. Będę go odtąd zawsze zamieszczał na końcu swojego wywodu. Wiem bowiem, że podejmując decyzję o zakupie książki poświęconej psychologii, często czynimy to w oparciu o to, czy zawiera ona konkretne, interesujące nas zagadnienia. Ponadto – jak sądzę – daje to lepszy podgląd na to, na ile wnikliwa i obszerna jest dana pozycja. Wierzę, że informacje te okażą się cenne dla większości osób, które poważnie rozważają nabycie opisywanych przeze mnie książek.

Teraz do rzeczy. W czasach moich studiów poszczególnym dziedzinom psychologii niejako przypisane były pewne podstawowe podręczniki, z których korzystali niemal wszyscy wykładowcy. Był Aronson, Zimbardo, Lindzey i Hall czy „kultowy” Tomaszewski. Starsze i nowsze wydania tych książek krążyły bez przerwy po studentach pozostawiając po sobie wiecznie puste półki bibliotek, co w okresie sesji egzaminacyjnej zmuszało co niektórych do zakupu własnego egzemplarza. Psychologia, jak każda nauka zmienia się jednak, a wysłużone podręczniki ustępują stopniowo miejsca nowym, ciekawszym i bardziej aktualnym pozycjom. Gdybym miał studiować ponownie to do takiego kanonu „nowej fali” dołączyłbym bez wątpienia rodzimy podręcznik „Psychologia pamięci” autorstwa prof. Marii Jagodzińskiej z Uniwersytetu Warszawskiego wydany w tym roku przez Helion. Książka ta to bez wątpienia prawdziwy rarytas dla osób zainteresowanych psychologią procesów poznawczych, a w szczególności pamięcią.

Prof. Jagodzińska zaczyna ją od przedstawienia pamięci jako przedmiotu licznych, interdyscyplinarnych badań. W części tej w ciekawy i przystępny sposób, przybliża też Czytelnikowi historię badań nad tym zjawiskiem obejmującą również koncepcje przednaukowe. Dalej Autorka dokonuje przeglądu metod badawczych stosowanych w tworzeniu i rozwijaniu teorii pamięci. Dobór właśnie takiej tematyki w początkowej części książki poszerza perspektywę i daje możliwość dostrzeżenia najważniejszych zmian w podejściu badaczy do tego tematu.

Druga część książki poświęcona została naturze ludzkiej pamięci. Omówiono w niej m.in. neurobiologiczne podłoże pamięci, systemy i procesy związane z organizacją pamięci, systemy pamięci krótkotrwałej i długotrwałej, procesy kodowania i wydobywania informacji, a także zjawiska związane z procesem i warunkami zapominania.

W części trzeciej Maria Jagodzińska koncentruje się na rozwojowych aspektach pamięci. Dokonuje ciekawego przeglądu rozwoju pamięci w przeciągu życia.

Oceniając ten podręcznik nie sposób nie docenić niezwykle aktualnej i podanej w świeży sposób wiedzy. Mimo, że jest to książka obszerna i zawierająca sporą dawkę „ścisłych” informacji to jednak stanowi ona doskonały przykład na to, że dobrze rozbudowany podręcznik nie musi być wcale nużący. Książka, choć wymaga od Czytelnika znacznej koncentracji, wolna jest od niepotrzebnych wywodów akademickich czy mało istotnych dla omawianych zagadnień badań. Poszczególne tematy zostały w niej omówione w sposób przejrzysty i zrozumiały. Całość wzbogacona została licznymi przykładami obrazującymi konkretne zjawiska i teorie. Na tym jednak nie koniec. Prof. Jagodzińska pokazuje (co niestety nadal stanowi wyjątek w najpopularniejszych podręcznikach akademickich dotyczących psychologii) także w jaki sposób można wykorzystać tę wiedzę w praktyce odnosząc ją do codziennych problemów i zadań.

Wszystko to sprawia, że polecam ją nie tylko studentom, ale i dydaktykom, którzy prowadzą wykłady i ćwiczenia związane z tym tematem. Osoby zainteresowane tą wyjątkową książką zachęcam do zapoznania się z podanym niżej spisem treści (i tak już nieco uogólnionym!) i do jej zakupu. To jedna z tych inwestycji, które się wspomina przez lata jako udane.