Syndrom ostatniej piosenki
- Szczegóły
- Utworzono: 20 maja 2018
- Aleksandra Dymanus - Gaudyn
Znacie to doświadczenie, kiedy melodia wtrąca się w Twoje myśli i wiruje w powtarzającej się pętli?
Jak się okazuje wielu z nas doświadczyło syndromu ostatniej piosenki: wsiadamy do samochodu, włączamy radio i słyszymy te same 30 najlepszych piosenek powtarzanych co godzinę. Nagle łapiemy się nucąc melodię piosenki i słyszymy, jak gra ona ciągle w naszych głowach. Co sprawia, że niektóre piosenki są bardziej chwytliwe niż inne?
Badacze z Durham University sugerują, że niektóre utwory są bardziej prawdopodobne, że zostaną z nami w oparciu o ich melodyczne treści.
"Te muzycznie lepkie utwory wydają się mieć dość szybkie tempo wraz z pospolitym melodyjnym kształtem i niezwykłymi przerwami lub powtórzeniami (...)"- powiedział
dr Kelly Jakubowski, główny autor badań z Wydziału Muzyki Uniwersytetu w Durham.
Około 90% z nas co najmniej raz w tygodniu doświadcza "earworm" (melodii wpadającej w ucho). Zdarza się to zazwyczaj w sytuacjach, gdy mózg niewiele robi, np. pod prysznicem, podczas chodzenia lub wykonywania obowiązków.
Naukowcy zidentyfikowali trzy charakterystyczne cechy tworzące "usznego robaka": tempo, kształt melodii i kilka unikalnych interwałów.
Pod względem tempa, melodie są szybsze i bardziej optymistyczne w tempie i mają rytm, do którego ludzie mogliby się przenieść. Na przykład, poprzednie badania wykazały, że utwory z listy odtwarzania do biegania lub treningu przenoszą sportowców do stanu znanego jako "flow", czyli gdy ludzie są całkowicie zanurzeni w tym, co robią i czują się tak, jakby działali na autopilocie. Zazwyczaj playlista ćwiczeń rozpoczyna się od rozgrzewki i rozciągania muzyki, a następnie przechodzi do utworów cardio, które stopniowo zwiększają intensywność. Lista odtwarzania migruje do melodii treningu siłowego, a następnie kończy się spokojnymi utworami.
Te piosenki są również bardziej prawdopodobne, że są "robakami", ze względu na ich stopniowy wzrost intensywności, a następnie spadek i wzrost pomiędzy.
Melodyczny kontur utworu lub jego muzyczny kształt określają, czy jest to robak. Te utwory mają prostą strukturę, ale mają rytmiczny wzór. Na przykład rymowanka "Twinkle, Twinkle, Little Star" podnosi się, ale wraca nisko, a potem znowu rośnie jako partner. Ta łatwa do zapamiętania melodia sprawia, że piosenka jest nieuniknionym robakiem.
"Jeśli wielokrotnie słyszysz piosenkę, prawdopodobnie utkniesz z nią. Jednak czasami piosenki pojawiają się w naszych głowach, nawet jeśli nie słyszeliśmy ich od dawna. W tym przypadku coś w naszym obecnym środowisku może wyzwalać pamięć. Innym wyzwalaczem "usznych robaków" jest stres." - twierdzi dr Vicky Williamson, ekspert z dziedziny pamięci w Goldsmith's College w Londynie
Pewna kobieta w ankiecie internetowej powiedziała, że piosenka - Bananarama - Nathan Jones, po raz pierwszy utkwiła jej w głowie, gdy miała 16 lat i przystąpiła do egzaminu. Następnie piosenka "włączała" się w jej głowie w każdym momencie stresu w jej życiu, czy to ślub, poród, wszystko.
Co ważne, muzyka może być zakodowana na wiele sposobów, nazywamy to" bodźcem wielozmysłowym "- mówi Williamson.
"Jest to szczególnie ważne, jeśli jesteś muzykiem, ponieważ kodujesz, jak go odtwarzać, jak wygląda na partyturze, a także jak brzmi. Muzyka jest często zakodowana w bardzo osobisty i emocjonalny sposób, i wiemy, że kiedy kodujemy coś z emocjonalnymi lub osobistymi konotacjami, to wspomina się je lepiej w pamięci".
Inni eksperci sugerują, że muzyka może tkwić w naszych głowach ze względu na sposób ewolucji człowieka.
"Przez bardzo długi czas musieliśmy pamiętać informacje" - mówi Daniel Levitin z McGill University w Montrealu, ekspert w dziedzinie neuronauki muzycznej.
"Informacje takie jak miejsce, w którym znajduje się studnia lub które pokarmy są trujące, a które nie, i jak zadbać o rany, aby nie zostały zainfekowane."
Współcześni ludzie istnieją od około 200 000 lat, ale pisany język mógł zostać wynaleziony zaledwie około 5000 lat temu, mówi Levitin. Przez wiele ludzkich historii ludzie zapamiętali ważne informacje poprzez piosenki. Ta praktyka trwa do dziś w kulturach o silnych tradycjach ustnych.
Levitin mówi, że kombinacja rytmu, rymowania i melodii zapewnia wzmacniające wskazówki, dzięki którym utwory są łatwiejsze do zapamiętania niż same słowa.
Mówi, że głównym pytaniem, jakie ludzie mu zadają o "earworm", jest: "Jak je wyłączyć?"
Levitin oferuje radę: "Pomyśl o innej piosence i mam nadzieję, że wypchnie pierwszą piosenkę".
Dr Vicky Williamson próbuje obecnie znaleźć najlepsze "lekarstwa" na robaki. Mówi, że struktura jednej melodii może mieć wpływ na to, czy przydaje się ona do zastąpienia innej. Patrzy też na to, czy codzienne strategie pomagają, np. bieganie czy rozwiązywanie krzyżówki.
Zarówno Levitin, jak i Williamson zgadzają się, że pozbycie się niechcianej melodii jest ulgą. Ale oczywiście utwór, który Cię leczy, może okazać się kolejnym, który utknie.
Dlatego może ostatnie badanie pomoże choć trochę ukoić nasze uszy od ciągłego dźwięku powtarzającej się melodii..
Jak wynika z badań przeprowadzonych na University of Reading w Wielkiej Brytanii - guma do żucia stanowi proste rozwiązanie . W serii eksperymentów uczestnicy, którym podano gumę do żucia, zgłosili mniejszą liczbę robaków niż Ci, którym nie podano. Badacze uważają, że ruch szczęki może odwracać uwagę mózgu od czynności, na której ten próbuje się skupić. Nasza zdolność do tworzenia słownych lub muzycznych wspomnień jest wówczas osłabiona. Podobne skutki wywołuje machanie nogą lub stukanie palcami. A to kolejne badania potwierdzające, że żucie gumy ma wpływ na pamięć krótkotrwałą.
Na podstawie:
-
Jakubowski et al. "Dissecting an earworm: Melodic features and song popularity predict involuntary musical imagery". Psychology of Aesthetics, Creativity and the Arts. 2016
-
Williamson, Victoria J.; Jilka, Sagar R.; Joshua, Fry; Finkel, Sebastian; Müllensiefen, Daniel; Stewart, Lauren. (2011). How do ''earworms'' start? Classifying the everyday circumstances of Involuntary Musical Imagery . Psychology of Music. Published online 27 September 2011
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
