Czy od innych kultur dzieli nas Ocean?

Szczegóły

Utworzono: 04 lipca 2006

Joanna Strogolewska

"Culture shock – ang. szok kulturowy, pomieszanie i dezorientacja przeżywane przez człowieka, który znalazł się w obcym sobie kulturowo albo obyczajowo środowisku” podaje definicja zaczerpnięta ze słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych (Kopaliński, 1994).

Być może za kilkadziesiąt lat zwrot ten wejdzie na stałe do słownika języka polskiego, stając się pojęciem znanym szerszej grupie ludzi, niż tylko psychologom międzykulturowym.

W dniu dzisiejszym jesteśmy na etapie powolnego wkraczania w świat wielokulturowy, stajemy się częścią większej, bardziej zróżnicowanej wewnętrznie społeczności, w której różnice są podstawą dyskusji, a nie głównym argumentem przeciw.

Jest to jednak dopiero początek drogi, a ta wydaje się być długą, zawiłą, pełną nieprzewidzianego, które tumani i przestrasza. Nie wystarczy tylko wkroczyć w szeregi, by stać się pełnoprawnym członkiem. Należałoby się wykazać pewną wiedzą, dobrą wolą, chęcią poznania, ale przede wszystkim szacunkiem dla tego, co nie musi straszyć tylko dlatego, że jest nowe, inne.

I teraz, w kim lub w czym szukać źródeł pomocy? Co w nas samych, jakie cechy osobowości, mogą okazać się pomocne w adaptacji do nowych warunków?

Możemy założyć, że każdy z nas posiada genetycznie uwarunkowane dyspozycje do reagowania w określony sposób na bodźce płynące z zewnątrz. Zespół tych dyspozycji składa się na osobowość człowieka.

Ze środowiska płyną w naszą stronę różne bodźce, których siłę i charakter określa kultura jako zespół norm i wartości. To, jak dalece i w jaki sposób może ona na nas wpływać, zależy zatem od naszych wrodzonych, możliwych sposobów reagowania na te wpływy. Drogą wzajemnego przenikania się, kultura wnika w jednostkę, a ta z kolei uczy się zasad i norm funkcjonowania w społeczeństwie.

Żyjąc na danym obszarze kulturowym czujemy się bezpiecznie bo to, co nas może spotkać, czego możemy się spodziewać, jest specyficzne kulturowo.

W świecie wielokulturowym, życie może stać się skomplikowane, a adaptacja nie musi być łatwa. Nie oznacza to jednak, że niemożliwa. Badacze zajmujący się problematyką akulturacji szukają dróg dotarcia się jednostek i kultur. Dróg wzajemnego porozumienia i szacunku.

Sprawą pierwszej wagi jest to, czy i jak możemy wykorzystać nasze mechanizmy poznawcze, emocjonalne i behawioralne, by móc spotkać się z odmiennością i by to spotkanie miało pomyślny przebieg.

Pięcioczynnikowy model osobowości

Ogólna definicja osobowości, jako zespołu charakterystyk danej osoby, które wyjaśniają spójny wzorzec uczuć, myślenia i zachowania, jest pojęciem, co do którego zgadza się większość psychologów osobowości (Pervin i John, 2001, s. 4).

Aspekty osobowości, które stanowią punkty sporne to: struktura konstruktu, dynamika osobowości, rozwój w czasie, natura i przyczyny zaburzeń osobowości oraz możliwość zmian w osobowości człowieka.

Jedną z koncepcji osobowości, która zostanie rozwinięta w niniejszej pracy jest Pięcioczynnikowy Model Osobowości (PMO).

Punktem wyjścia dla tej teorii było założenie, że istnieje pewien zakres wymiarów, za pomocą których możemy opisać i pogrupować wszystkich ludzi. Wymiary te to kontinua, różniące się jakością i stopniem.