Menu

Siła prawa - kojąca moc reguł prawnych

Często to, co jest zapisane w kodeksie, nie przekłada się na zachowania oraz ogólnie przyjęte normy społeczne. Jednak gdy prawo oficjalnie sprzeciwia się uprzedzeniom, ludzie są nie tylko bardziej świadomi istnienia takich regulacji, ale też rzadziej dopuszczają się dyskryminacji, również tej  niewerbalnej.

Dyskryminacja ze względu na płeć czy orientację seksualną jest tematem wciąż żywym, choć bardzo niepożądanym. Problem dotyka między innymi pedagogów płci męskiej, którzy mają mniejsze szansę w otrzymaniu posady w przedszkolu, czy też wyspecjalizowanych w zarządzaniu kandydatek, które nie awansują na stanowiska wysokiego szczebla. Podobna kwestia tyczy się dyskryminacji ze względu na orientację seksualną w miejscu pracy.

W samych tylko Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej aż 30 % Amerykanów uważa, że osoby homoseksualne nie powinny być akceptowane przez społeczeństwo. Część z tej grupy stanowią pracodawcy. Problem wydaje się być poważny, mimo to jest kompletnie ignorowany przez amerykańskich polityków, którzy uważają, iż dyskryminacja nie istnieje, a nawet jeśli, to antydyskryminacyjne regulacje prawne nie wpłyną na postawy i zachowania społeczne. Ze zdaniem polityków nie zgadza się ENDA, Employment Non- Discrimination Act, której celem jest zapewnienie równych szans w zakresie zatrudnienia osobom o różnej płci, narodowości czy orientacji seksualnej.

Dyskryminację możemy podzielić na formalną i nieformalną, ta druga przejawia się jedynie w niewerbalnych zachowaniach i nie jest bezpośrednia, tym samym będąc trudną do udowodnienia. Zachowania dyskryminacyjne  w miejscu pracy przejawiają się w podobny sposób i charakteryzują się raczej preferowaniem osób nieprzejawiających określonych cech,  niż zachowaniami bezpośrednimi względem osób dyskryminowanych.

Jak walczyć z dyskryminacją w miejscu pracy? Czy  przepisy antydyskryminacyjne oraz regulacje prawne mógłby przyczynić się do poprawy sytuacji osób homoseksualnych na rynku pracy?

Tematem zajęła się grupa badaczy z Waszyngtonu.  Laura G. Barron oraz Michelle Hebl postanowili sprawdzić, jaki wpływ na zachowania względem osób homoseksualnych ma istniejące prawo antydyskryminacyjne lub też jego brak. W tym celu przeprowadzono trzy badania.

Pierwsze z nich badało społeczną świadomość praw mniejszości seksualnych i prawa antydyskryminacyjnego. Drugie badanie, które sprawdzało, w jaki sposób orientacja seksualna, a także obowiązujące prawo antydyskryminacyjne lub też jego brak, wpływa na szansę zatrudnienia, objęło swym zasięgiem 295 osób. Trzecie badanie, przeprowadzone w warunkach laboratoryjnych, weryfikowało podobne kwestie.

Wyniki zdają się potwierdzić założenia badaczy. Otóż istnienie regulacji prawnych po pierwsze zwiększa świadomość problemu dyskryminacji, a także istnienia antydyskryminacyjnych regulacji prawnych, po drugie takie regulacje prawne przyczyniają się do wyrównania szans gejów i lesbijek na rynku pracy, a także obniżają prawdopodobieństwo wystąpienia względem nich nieformalnych zachowań dyskryminujących. Zatem samo istnienie prawa zakazującego dyskryminacji ze względu na orientację seksualną przyczynia się do wyrównania szans rozwoju zawodowego oraz zwiększa komfort pracy, zmniejszając ilość zachowań dyskryminujących innych współpracowników względem osób homoseksualnych.

Przedstawione badania wnoszą wiele, jeśli chodzi o politykę antydyskryminacyjną i jej wydajność. Udokumentowały bowiem istnienie związku pomiędzy  prawem zakazującym dyskryminacji ze względu na orientację seksualną a świadomością społeczną. Co prawda owa polityka antydyskryminacyjna w Polsce dopiero raczkuje, niemniej jednak amerykańskie badania mogą wskazać właściwy kierunek zmian na lepsze. Okazuje się bowiem, że siła prawa jest ogromna i to ona w większości reguluje zachowania społeczne. Inną kwestią jest moja osobista obawa wynikająca z uprzedzonej postawy osób, które prawo w Polsce tworzą. Czy faktycznie zależy im na równości i bezpieczeństwie wszystkich obywateli? No cóż, na to pytanie powinniśmy odpowiedzieć sobie sami, zwłaszcza, gdy nadejdzie czas wyborów.

Więcej: Barron, L., G., Held, M. (2013) The Force of Law: The Effects of  Sexual Orientation Antidiscrimination Legislation on Interpersonal Discrimination in Employment. Psychology, Public Policy, Law. Vol 19, no 2, 191-205

Kamila Pasek
Autor: Kamila Pasek
Redaktor informacyjna
Psycholog społeczny, absolwentka Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, bloger. W kręgu jej zainteresowań naukowych związanych z psychologią znajduje się seksualność człowieka, psychologia społeczna, psychologia pracy oraz psychologia motywacji, zaś swoimi zainteresowaniami pozanaukowymi dzieli się na blogu: http://spryciara.crazylife.pl

Komentarze  

Kamila
# Kamila 2013-08-13 11:59
1.Bardzo interesujące badania. Czy wpływ doktryny prawa na inne obszary łamania praw człowieka jest również tak silny? Jakoś nie dowierzam. Jestem skłonna twierdzić że najważniejsze jest wychowanie człowieka do tych a nie innych wartości.
2.Czy ostatnie zdanie artykułu mamy rozumieć jako zakamuflowaną agitację polityczną? Nie przystoi to naukowemu podejściu.
Odpowiedz
On
# On 2013-08-13 14:14
Portal nie jest naukowy a popularno-nauko wy i zawsze wyznawał wartości prospołeczne, antydyskryminac yjne i był za wolnością słowa, równością wobec prawa i te wartości, ktokolwiek na scenie politycznej nie będzie głosił, zawsze będą mu bliższe. W tym sensie na pewno nie jest obiektywny światopoglądowo , jeśli Pani na to liczyła, to niestety się Pani zawiedzie.
Odpowiedz
Pasek
# Pasek 2013-08-13 22:19
Słowo wyjaśnienia...b adania obrazują wpływ regulacji prawnych na dyskryminacje, ale tylko w obszarze orientacji seksualnej. Dlatego też uogólnienie na wszystkie obszary nie wchodzi w grę, to po pierwsze. Po drugie, o agitacji politycznej nie ma mowy. Ostatnie zdanie to po prostu osobista refleksja autora. Zachęcam jednak do śledzenia kolejnych postów, pojawią się bowiem badania z obszaru psychologii politycznej.
Pozdrawiam
Odpowiedz

Dodaj komentarz


Kod antyspamowy
Odśwież

Tagi


Powered by Easytagcloud v2.1

Newsletter

Bądź na bieżąco!

Znajdź nas na Facebooku