Telepatia wśród muzyków

Szczegóły: Utworzono: 23 lipca 2014; Victoria Chyczewska

Obserwując zespoły grające na żywo niejednokrotnie ma się wrażenie, że ich członkowie potrafią porozumieć się bez słów. Że precyzja ich gry oraz płynąca ze sceny energia nie może wynikać wyłącznie z wielogodzinnych prób. Refleksja towarzysząca uczestnikom koncertów znalazła swoje potwierdzenie w wynikach eksperymentu przeprowadzonego w 2012 roku w Berlinie w Instytucie Maxa Planca dla Rozwoju Człowieka.

Do wzięcia udziału w badaniu zaproszono 24 gitarzystów, których połączono w pary. Podczas gdy osoby badane grały ten sam utwór („Rondo” C.G. Scheidler) sprzęt EEG skanował ich mózgi. Odkryto, że aktywność neuronalna synchronizowała się nie tylko podczas samej gry, ale również na chwilę przed.

Gitarzystów dobrano w pary na podstawie wieku oraz umiejętności i doświadczenia w grze na instrumencie. Muzyczne duety skierowano do siebie twarzą. Jeden z grających otrzymał rolę lidera, który wyznaczał tempo gry. Druga osoba miała podążać za liderem. Muzycy odegrali utwór 60 razy w dwóch blokach po 30 prób. Badanie powtórzono na drugi dzień. Struktury, które uległy synchronizacji odpowiadają za produkcję muzyki oraz poznanie społeczne (social cognition). Jest to część środkowo-czołowa (fronto-central area).

Nie jest nową informacja, że muzycy działają bardziej intuicyjnie od reszty populacji. Wielu z nich opanowuje grę na instrumencie jedynie obserwując innych muzyków, rezygnując z lekcji czytania nut (np. Jimmy Page, Bon Iver). Jak pokazują wyniki badań naukowców z Vanderbilt University muzycy gorzej rozumieją utwór grany z zapisanych nut niż odwzorowujący grę innego gitarzysty.

Przypisanie umiejętności gry w zespole oraz na instrumencie wyselekcjonowanej strukturze centralnego układu nerwowego nie byłoby właściwe. Znany jazzowy gitarzysta oraz kompozytor Pet Martino został pozbawiony 70% płata skroniowego w wieku 30 lat. Płat ten odpowiada między innymi za słuch muzyczny i wrażenia dźwiękowe. Operacja była spowodowana krwotokiem. Konsekwencją zabiegu była utrata umiejętności gry na gitarze. W ciągu dwóch lat od utraty ważnej dla siebie zdolności Pet Martino ponownie ją posiadł. Jest to niesamowity przykład na plastyczność mózgu oraz fakt, że gra na instrumencie jest nie tylko umiejętnością, ale również sposobem bycia. Także bycia z innymi.

Dla zainteresowanych:

Holterman R., This is your brain on guitar, www.the-open-mind.com, June 25, 2014
Sänger J., Müller V., Lindenberger U., Intra- and interbrain synchronization and network properties when playing guitar in duets, Frontiers in Human Neuroscience, November 29, 2012