Mózg emocjonalny - fizycznie inny od racjonalnego
- Szczegóły
- Utworzono: 07 lipca 2015
- Marta Obojska
Empatia jest zdolnością definiowaną na różne sposoby. Przypatrzmy się kilku poniższym wypowiedziom:
Amerykański filozof Alvin Goldman mówi o niej, że jest to: „Możliwość umieszczenia siebie w mentalnych butach innej osoby tak, by zrozumieć własne emocje i uczucia”.
Według W. Ickesa: „Złożona forma psychologicznego wnioskowania, w którym obserwacja, pamięć, wiedza i rozumowanie łączą się w celu uzyskania wglądu w myśli i uczucia innych.”
natomiast
S.Baron-Cohen (2003) jest zdania, że :„Empatia jest to spontaniczne i naturalne dostrojenie się do myśli i uczuć drugiej osoby, cokolwiek by to nie było […] drugim elementem empatii jest jej afektywny składnik. To obserwator stosownie reaguje emocjonalnie na cudzy stan emocjonalny,”
W ogólnym rozumieniu, pomimo wielu definicji, postrzegamy jednak empatię jednorodnie. Nawet jeżeli występują różne słowa ją opisujące, czujemy, czym jest. Rzadko jednak jesteśmy świadomi tego, że w rzeczywistości istnieją dwa rodzaje empatii. Ta, być może bardziej oczywista, chętnie pokazywana na filmach, to empatia emocjonalna – przejawia się zdolnością odczuwania stanów psychicznych innych osób. Empatia poznawcza zaś jest umiejętnością przyjęcia sposobu myślenia drugiej osoby, spojrzenia z jej perspektywy na rzeczywistość.
Naukowcy z Monash University znaleźli fizyczne różnice w mózgu ludzi, którzy reagują emocjonalnie na odczucia innych, w porównaniu do tych, którzy reagują bardziej racjonalnie. Swoje badania opublikowali na łamach magazynu NeuroImage.
Prace prowadzone przez Roberta Eres z University's School of Psychological Sciences pozwoliły ustalić zależności pomiędzy gęstością szarej materii oraz empatii poznawczej i afektywnej. W badaniu przyglądano się, czy ludzie, którzy mają więcej komórek w niektórych obszarach mózgu, są lepsi w różnych typach empatii.
„Ludzie osiągający wysokie wyniki na skali empatii afektywnej to często ci, którzy boją się, gdy oglądają horrory czy zaczynają płakać podczas smutnych scen w filmie. Osoby, które posiadają dużą empatię poznawczą, są bardziej racjonalni, to np. psycholodzy kliniczni doradzający swoim klientom”, mówi Mr Eres.
Do zbadania stopnia gęstości szarej materii naukowcy wykorzystali VBM. Starano się przewidzieć wyniki testów u 176 osób badanych. Mierzono ich poziom empatii afektywnej/ emocjonalnej w porównaniu do empatii poznawczej.
Wyniki wykazały, że osoby z wysokimi wynikami empatii emocjonalnej miały większą gęstość istoty szarej w Insula, regionie znajdującym się w samym „środku” mózgu. Ci, którzy zdobyli wyższe wyniki dla empatii poznawczej, mieli większą gęstość w środkowej części płatu limbicznego – obszarze powyżej ciała modzelowatego, który łączy dwie półkule mózgu.
Z badania wynika, że „wszystkie zebrane wyniki stanowią potwierdzenie dla faktu, iż empatia jest konstrukcją wieloskładnikową. Sugerują, że afektywna i poznawcza empatia są reprezentowane odmiennie w morfometrii mózgu, jak również zapewniają zbieżne dowody dla tego, iż empatia reprezentowana jest przez różne nerwowe i strukturalne korelaty”.
Jednocześnie wyniki podnoszą dodatkowe pytanie na temat tego, czy niektóre rodzaje empatii mogą zostać zwiększone poprzez szkolenia i czy ludzie mogą stracić zdolność do empatii, jeśli jej nie używają w dostatecznym stopniu?
Eres jest zdania że „Każdego dnia ludzie bezwiednie używają empatii, aby poruszać się po uspołecznionym świecie”.
„Używamy empatii w celach komunikacji z innymi ludźmi, aby budować relacje, konsolidować naszą wiedzę o innych”.
Jakkolwiek badanie nasuwa również nowe pytania - jak to, czy ludzie mogą szkolić się, aby stać się bardziej empatycznymi i czy odpowiadające za empatię obszary mózgu mogą się powiększyć? Jeśli tak, to czy również możemy stracić naszą zdolność do empatii, jeżeli nie używamy jej dostatecznie?
Eres podkreśla: „w przyszłości chcemy zbadać związek przyczynowo-skutkowy, sprawdzając, czy szkolenie ludzi poprzez zadania związane z empatią mogą prowadzić do zmian w strukturze mózgu oraz zbadać, czy uszkodzenia tychże struktur powstające na przykład w skutek wylewu mogą prowadzić do upośledzenia empatii”.
Więcej:
- Robert Eres, Jean Decety, Winnifred R. Louis, Pascal Molenberghs. Individual differences inlocal gray matter density are associated with differences in affective and cognitive empathy. NeuroImage, 2015; 117: 305 DOI: 10.1016/j.neuroimage.2015.05.038
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
