Zmierzch projekcji

Szczegóły

Utworzono: 27 lutego 2012

Jarosław Świątek

Diagnoza XXI wieku

Metody projekcyjne mogą stanowić doskonałą zabawę towarzyską czy też przyczyniać się do tworzenia arcydzieł sztuki poprzez tworzenie abstrakcyjnych pojęć i skojarzeń. Jednak ich wpływ na docieranie do ukrytych motywów ludzkiego postępowania, uczuć, sposobów myślenia czy zaburzeń psychicznych jest wysoce niedoskonały, a wręcz kuriozalny. Nie tylko są to metody dalekie od jakiegokolwiek obiektywizmu, ale również przyczyniające się do nietrafnych diagnoz i stygmatyzacji osoby badanej. Nowoczesne metody diagnozowania XXI wieku powinny być wolne od pomiarów, które przypominają wnioskowanie o stanie zdrowia fizycznego „na oko”. Do diagnozowania znacznie lepiej wykorzystywać rzetelne i trafne testy psychometryczne, które przeszły standaryzację i liczne badania użyteczności, nowoczesne narzędzia technologiczne takie jak np. Funkcjonalny Rezonans Magnetyczny (fMRI) obrazujący procesy zachodzące w ludzkim mózgu, czy algorytmy i programy komputerowe oparte np. o pomiary czasów reakcji i rozmaitych funkcji psychomotorycznych.

Stosowanie narzędzi z początków XX wieku, które oparte są o teorie dawno już stanowiące historię psychologii, a nie jej przyszłość czy teraźniejszość, jest ignorancją wobec badań i nowych odkryć nauki, które dezaktualizują dawną wiedzę o motywach i funkcjach ludzkiego postępowania oraz tego, w jaki sposób i w jakich obszarach mózgu one powstają.

Jarosław Świątek jest psychologiem społecznym, absolwentem Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej we Wrocławiu, założycielem Szkoły Inteligencji Emocjonalnej, komentatorem medialny i popularyzatorem nauki. W jego kręgu zainteresowań związanych z psychologią znajduje się psychologia społeczna, psychologia emocji i motywacji.

Literatura

• Aarts, H., Dijksterhuis, A. (2003). The silence of the library: Environment, situational norm, and social behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 18–28.
• Andersem, S. M., Reznik, I., Chen, S. (1997). Self in relation to others: Cognitive and motivational underpinnings. W: J. G. Snodgrass, R. L. Thompson (red.), The self across psychology: Self-recognition, self-awareness, and the self-concept (s. 233-275). New York: New York Academy of Science.
• Andersen, S.M., Glassman, N. S. (1996). Responding to Significant others when they are not there: Effects on interpersonal inference, motivation, and affect. W: R. M. Sorrentino, E. T. Higgins (red.) Handbook of motivation and cognition. (t. 3, s. 262-321). New York: Guilford Press.
• Aronson, E., Tavris, C. (2008). Błądzą wszyscy (ale nie ja). Sopot: Smak Słowa.
• Bargh, J. (2006). What have we been priming all these years? On the development, mechanisms, and ecology of nonconscious social behavior. European Journal of Social Psychology, 36, 147–168.
• Bargh, J. A., Chen, M., Burrows, L. (1996). Automaticity of social behavior: direct effects of trait construct and stereotype-activation on action. Journal of Personality and Social Psychology 71, 230–244.
• Bargh, J. A., Gollwitzer, P., Lee-Chai, A., Barndollar, K., Trötschel, R. (2001). The automated will: Nonconscious activation and pursuit of behavioral goals. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 1014–1027.
• Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Attachment. New York: Basic Books.
• Cesario, J., Plaks, J. E., Higgins, E. T. (2006). Automatic social behavior as motivated preparation to interact. Journal of Personality and Social Psychology, 90, 893.
• Chen, S., Andersen, S. M. (1999). Relationships from the past in the present: Significant-other representations and transference in interpersonal life. W: M. P. Zanna (red.), Advances in Experimental Social Psychology (t. 31, s. 123-190). Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Darley, J. M., Gross, P. H., (1983). A hypothesis-confirming bias in labeling effects. Journal of Personality and Social Psychology, 44(1), 20-33.
• Derryberry, D., Tucker, D. M. (1994). Motivating the focus of attention. W: P. H. Niedenthal, Sh. Kitayama (red.), The heart eye. Emotional influences in perception and attention (s. 170-192). San Diego-New York-Boston-London-Tokyo-Toronto: Acedemic Press.
• Doyen, S., Klein, O., Pichon, C. L., Cleeremans, A. (2011). Behavioral priming: It's all in the mind, but whose mind? (http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0029081). PLoS ONE 7(1): e29081, 18 stycznia 2012 [20.02.2012].
• Freud, A. (1936/1997). Ego i mechanizmy obronne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gazzaniga, M. S., Bogen, J. E., Sperry, R. (1962). Some functional effects of sectioning the cerebral commisures in man. Proceedings of the National Academy of Sciences, 48, 1756-1769.
• Greenberg, J. R., Mitchell, S. A. (1983). Object relations in psychoanalytic theory. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Horney, K. (1939). New ways in psychoanalysis. New York: Norton.
• LeDoux, J. E. (1990). Fear pathways in the brain. W: P. F. Brain, S. Parmigiani, R. J. Blanchard, D. Mainardi (red.), Fear, and defence. London: Harwood.
• Nikodemska-Wołowik, A. M. (1999). Jakościowe badania marketingowe. Warszawa: PWE.
• Nisbett, R. E., Wilson, T. D. (1977). Telling more than we can know: Verbal reports on mental processes. Psychological Review, 84 (3), 231-259.
• Pinker, S. (2005). Tabula Rasa. Spory o naturę ludzką. Gdańsk: GWP.
• Radford, B. (2009). Rorschach Test: Discredited But Still Controversial (http://www.livescience.com/9695-rorschach-test-discredited-controversial.html). Live Science, 31 lipca 2009 [19.02.2012]
• Rogers, C. (1951). Client-Centered Therapy. Boston: Houghton Mifflin.
• Strack, F., Martin, L., Schwarz, N. (1988). Priming and communication: Social determinants of information use in judgments of life satisfaction. European Journal of Social Psychology, 18(5), 429-442.
• Sullivan, H. S. (1953). The interpersonal theory of psychiatry. New York: Norton.
• Wason, P. C. (1960). On the failure to eliminate hypotheses in a conceptual task. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 12, 129-140.

Autor: Jarosław Świątek

Redaktor Naczelny

Psycholog społeczny, absolwent Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej we Wrocławiu, założyciel Szkoły Inteligencji Emocjonalnej, komentator medialny i popularyzator nauki. W jego kręgu zainteresowań związanych z psychologią znajduje się psychologia społeczna, psychologia emocji i motywacji.

Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")

e-mail: