Policzone dni macho…
- Szczegóły
- Utworzono: 01 kwietnia 2014
- Kamila Pasek
Czy w dzisiejszych czasach łatwiej jest być kobietą niż mężczyzną? Cóż, kiedy kurczy się bezpieczny i znany dotąd ląd stereotypowego macho, on sam, negując potrzebę zmiany, odrzuca możliwość poznania nowych obszarów, pozostaje w letargu; w tym samym czasie kobiety zabierają mu „zabawki” i korzystają z atrybutów męskości…
Rola kobiety w społeczeństwie znacznie ewaluowała. Płeć piękna aktywnie korzysta ze sposobności i szans, jakie daje świat, bezceremonialnie wkraczając w sferę kariery, pieniędzy i władzy, sferę, która jak dotąd była zarezerwowana tylko dla mężczyzn. Mężczyźni wydają się być nieco zagubieni, zepchnięci z bezpiecznej „stereotypowej strefy”, nie zdobywają nowych terenów, nie chcą też odkrywać nieznanych im dotąd „stereotypowo kobiecych lądów”.
Teoria ról społecznych zakłada, iż sam podział pracy prowadzi do wytworzenia ról społecznych, a więc cech i zachowań, których oczekujemy od ludzi wypełniających określone role. Oczekiwane cechy i zachowania utrwalają się, w ten sposób powstają stereotypy płci, często ściśle wiążące się z rolą społeczną. Myśląc stereotypowo, mówiąc kobieta, dodamy: dom, dzieci, kuchnia, ciepło, łagodność, empatia; myśląc mężczyzna: władza, pieniądze, sukces, odwaga… Co ciekawe, społeczeństwo aktywnie monitoruje zgodność zachowania z przypisaną rolą. Kiedy jednostka zachowuje się niezgodnie ze stereotypem, może wystąpić efekt odwetu objawiający się przykładowo niepochlebnymi komentarzami na temat moralności kobiety niezależnej, przedkładającej życie rodzinne nad sukcesy zawodowe.
Stereotypy płci dosyć znacznie różnicują też zachowania związane z rolą. Okazuje się, że w przypadku mężczyzn wraz ze wzrostem zarobków, rośnie ich pozycja w hierarchii, a także zakres władzy partnera/ małżonka. Mężczyzna zarabiający więcej niż jego partnerka ma często decydujący głos w wielu wspólnych dla pary kwestiach. Zależność taka nie występuje w przypadku płci pięknej. Kobieta, która zarabia więcej niż jej partner, nie czerpie aktywnie z możliwości wpływu i władzy.
Kwestie dotyczące wpływu roli i stereotypów na poziom odczuwanej satysfakcji z życia zajęły badaczki ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Czy standardowy podział ról jest zawsze w pełni satysfakcjonujący dla obu płci? Joanna Roszak, Roksana Pałucka i Kamila Rykaczewska przeprowadziły badanie, w którym to respondentki i respondenci dokonywali oceny poziomu satysfakcji życia, w zależności od sytuacji finansowej – zależności vs. niezależności finansowej – przedstawicieli ich płci.
Wyniki badań okazały się potwierdzić wcześniejsze założenia. Kobiety bez względu na to, czy są finansowo niezależne i same zarabiają na swoje utrzymanie, czy też nie pracują zawodowo, a zajmują się domem, będąc tym samym na utrzymaniu męża/ partnera, wskazywały na poczucie równie wysokiej satysfakcji życiowej. Mężczyźni natomiast deklarowali poczucie niższej satysfakcji z życia wówczas, gdy byli zależni finansowo od swojej małżonki/ partnerki.
Przedstawione wyniki badań obrazują delikatną zmianę w układzie ról społecznych współczesnych kobiet i mężczyzn. Wspomniane zmiany wpłynęły na zmianę treści stereotypu kobiecego, który okazał się być znacznie elastyczniejszy niż męski. Kobieta, która pracuje, czy też decyduje się na samotne macierzyństwo, kobieta pragnąca poświęcić się rodzinie, kobieta niezależna lub kobieta samotna… jest przez społeczeństwo akceptowana. Sytuacja stereotypu męskiego przedstawia się nieco inaczej, mężczyzna, który nie zarabia więcej niż jego partnerka, zgodnie ze stereotypem, nie może być w pełni usatysfakcjonowany z własnego życia.
Mimo iż kobiety skutecznie wkroczyły w „męską” strefę i doskonale się w niej odnajdują, współcześni mężczyźni nie garną się do odkrywania zachowań i sytuacji związanych ze stereotypową rolą kobiecą, stąd też krystaliczna i sztywna forma męskiego stereotypu. Potrzeba czasu, męskiej odwagi i egalitaryzmu sprzyjającego zmianom społecznym, w oddaleniu się od dawnego stereotypu władczego macho.
Więcej: Roszak, J., Pałucka. R., Rykaczewska, K.(2012). O zadowolonej kobiecie sukcesu i jej niezbyt szczęśliwym partnerze, czyli jak (nie) zależność finansowa w związku wpływa na postrzeganą satysfakcję życiową kobiet i mężczyzn. W: Chybicka, A., Kosakowska-Brezecka, N. , Pawlicka, P (red). Podróże między kobiecością a męskością. Kraków: Imupls.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
