Człowiek jako podmiot zmiany politycznej

Szczegóły

Utworzono: 26 kwietnia 2007

Maciej Chabowski

Podsumowanie

Niniejsze opracowanie poświęciłem zaangażowaniu politycznemu. W toku dokonanej analizy sformułowana została definicja zgodnie, z którą stanowi ono cechę charakteryzującą aktywność społeczno-polityczną ukierunkowaną na realizację istotnych dla podmiotu wartości.

Stwierdzono, że zaangażowanie nie jest jednolitą zmienną, a o jej obecności można prawdopodobnie wnioskować na podstawie ujawnienia się w działaniu podmiotowym czterech elementów. Są nimi: wyraźnie ukształtowane ustosunkowania afektywne, wytrwałość, rozbudzenie poznawcze oraz wkład energetyczny.

Dotychczasowe badania wskazują, że kryteria te mogą mieć podobne znaczenie i w porównywalnym stopniu decydować o poziomie ujawnianego zaangażowania społeczno-politycznego.

Zaprezentowany model wymaga odpowiednio przeprowadzonej weryfikacji empirycznej oraz dalszych badań zmierzających do wyjaśnienia związków tak pojmowanego zaangażowania z innymi zmiennymi badanymi w ramach psychologii politycznej.

Wydaje się jednak, że tak zdefiniowane zjawisko stanowić może pewną alternatywę dla stosowanych dotychczas konceptualizacji. Ponadto, co starałem się wykazać w niniejszym opracowaniu, zaangażowanie polityczne jest takim zjawiskiem, które da się odnieść do zachowań służących aktywnemu wsparciu politycznej ciągłości lub zmiany.

(1) Ciekawą kwestią jest rzetelność potencjalnych źródeł informacji. Człowiek zainteresowany zagadnieniami politycznymi częstokroć staje przed wyborem, która partia, instytucja, czy osoba przekazuje mu prawdziwy obraz rzeczywistości (np. LPR czy Biuro Informacji Europejskiej). Wydaje się, iż w przypadku osób silnie zaangażowanych politycznie może pojawić się tendencja do bardziej jednoznacznego oceniania wiarygodności (faworyzowanie i opieranie się wyłącznie na wybranych sondażach z równoczesnym deprecjonowaniem wyników pochodzących innych ośrodków) oraz selektywnego doboru źródeł informacji (czytanie tylko tych czasopism, w których redaktorom przypisywane są podobne zapatrywania polityczne).

{rdaddphp file=moje_php/autorzy/mchabowski.html}

Literatura

• Adamiec, M. (1988). Doświadczenie zmiany jako kategoria psychologiczna. Katowice: Uniwersytet Śląski.
• Bodio, T. (1987). Świadomość a zachowania polityczne. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych.
• Chabowski, M. (2004) Zaangażowanie społeczno-polityczne w kontekście zakładanych relacji wpływów. Niepublikowana praca magisterska obroniona w Instytucie Psychologii Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
• Czapiński, J. (1980). Podatność na zaangażowanie a względna siła wpływu pozytywnych i negatywnych ocen własnych na zmianę postaw wobec znanych osób., „Studia Psychologiczne”, 19, 21-32.
• Czapiński, J. (1985). Zaangażowanie jako mechanizm rozwoju wartości podmiotowych., „Studia Psychologiczne”, 23, 143-168.
• Elias, N. (2003). Zaangażowanie i neutralność. Warszawa: PWN.
• Frątczak-Rudnicka, B. (1990). Socjalizacja polityczna w rodzinie w warunkach kryzysu. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Golec, A. (2002). Zaangażowanie polityczne a związek potrzeby domknięcia poznawczego i konserwatyzmu politycznego. „Czasopismo psychologiczne”, tom 8, nr 1, 95-102.
• Jacher, W. (2000). Aktywność i bierność społeczna. W: Domański H., Morawski W., Mucha J., Ofierska M., Szacki J., Ziółkowski M. (red.) Encyklopedia socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Jakubowska, U. (1999). Preferencje polityczne. Psychologiczne teorie i badania. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
• Kayrłowski, J. (1982). Socjalizacyjne determinanty endo-/egzocentryzmu moralnego. „Studia Psychologiczne”, 20, 73-88.
• Koralewicz, J., Malewska-Peyre, H. (1998) Człowiek człowiekowi człowiekiem. Analiza wywiadów biograficznych działaczy społecznych z Polsce i we Francji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN
• Korzeniowski, K. (1986). Percepcja systemu społeczno-politycznego a poczucie podmiotowości-alienacji politycznej. „Studia Psychologiczne”, 1-2, 5-22
• Korzeniowski, K. (1987). Poczucie podmiotowości-alienacji politycznej. „Studia Psychologiczne”, 25, 81-101.
• Lewicka, M. (1993). Mechanizmy zaangażowania i kontroli w działaniu człowieka. W: Kofta, M. (red.) Psychologia aktywności: zaangażowanie, sprawstwo, bezradność. Poznań: Wydawnictwo Nakom.
• Merton, R. K. (1982). Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: PWN.
• Michalik, M. (1986a). Bierność i aktywność społeczna jednostki., „Oświata i wychowanie”, nr 42, 5-10.
• Michalik, M. (1986b). Zaangażowanie polityczne i apolityczność., „Oświata i wychowanie”, nr 42, 11-15.
• Obuchowski, K. (2000). Człowiek intencjonalny, czyli o tym, jak być sobą. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
• Reber, A. S. (2000). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Skarżyńska, K. (2002). Aktywność i bierność polityczna. W: Skarżyńska, K. (red.) Podstawy psychologii politycznej. Kraków: Zysk i S-ka.
• Skarżyńska, K. (2005). Człowiek a polityka: zarys psychologii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Surdej, A. (2000). Partycypacja. W: Domański H., Morawski W., Mucha J., Ofierska M., Szacki J., Ziółkowski M. (red.) Encyklopedia socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Trempała, J. (2000). Modele rozwoju psychicznego: czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego
• Walsh, K. (1998) Neuropsychologia kliniczna. Warszawa: PWN.


• Wojciszke, B. (1995). Psychologia miłości: intymność – namiętność –zaangażowanie. Gdańsk: GWP.


• Zaleski, Z. (1991). Psychologia zachowań celowych. Warszawa: PWN.

Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")

e-mail: