Poza normą
- Szczegóły
- Utworzono: 18 sierpnia 2015
- Aleksandra Dymanus - Gaudyn
Z badań wynika, że inteligencja płynna (zdolność dostrzegania złożonych relacji i rozwiązywania problemów ), a także empatia (współodczuwanie, doświadczanie uczuć drugiej osoby) mogą być istotnie związane z zaburzeniami osobowości (PDS).
Zgodnie z dostępnymi w literaturze danymi statystycznymi, rozpowszechnienie zaburzeń osobowości w populacji stale wzrasta i dotyczy od 2,1% do 18% populacji. Problematyka klinicznej diagnozy zaburzeń osobowości spotyka się z coraz większym zainteresowaniem w badaniach i rozważaniach naukowych zarówno psychiatrii, jak i psychologii klinicznej.
Na podstawie dostępnych materiałów źródłowych i wyników ostatnich badań sporządzono zestaw głównych wniosków opisujących funkcjonowanie osób z zaburzeniami osobowości w kontekście empatii i inteligencji płynnej:
- zaburzenia psychiatryczne na ogół związane są z łagodnym upośledzeniem funkcji poznawczych
- niskie zasoby poznawcze stanowią ogólną lukę dla różnych zespołów psychopatologicznych
- objawy i nasilenie PDS są związane z niską inteligencją emocjonalną i zmniejszoną empatią
- niska inteligencja ogólna nie jest ograniczona wyłącznie do hospitalizacji psychiatrycznej, ale również zwiększa częstość PDS
- narcystyczne zaburzenia osobowości odnoszą się do inteligencji powyżej średniej
- wraz ze wzrostem inteligencji płynnej wzrasta nasilenie cech narcystycznych.
Prawidłowa diagnoza zaburzeń osobowości musi obejmować nie tylko wzorce osobowości przedstawiane w międzynarodowych klasyfikacjach medycznych (ICD-10 czy DSM-IV), ale powinna także uwzględniać pomiar nasilenia istniejących w strukturze osobowości dysfunkcji takich wskaźników jak poziom dojrzałości struktury Ja, mechanizmów obronnych, regulacji afektu oraz rozwoju moralnego (zdolności do adekwatnego przeżywania poczucia winy).
Brak empatii, zawyżona samoocena i powierzchowny urok to cechy, które często zawarte są w tradycyjnych koncepcjach psychopatii. Ponieważ zaburzenia osobowości opisują długotrwałe i trwałe wzorce zachowań, są najczęściej diagnozowane w wieku dorosłym. Niezwykłym jest dla nich, aby były zdiagnozowane w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania, ponieważ dziecko lub nastolatek jest w ciągłym rozwoju (zmiany osobowości i dojrzewania).
Przyczyny pojawiania się zaburzeń osobowości nie są znane. Z jednej strony widać wpływ czynników genetycznych (niektóre z badań podają, że 20% cech psychicznych jest dziedziczonych), z drugiej zaś wpływ dzieciństwa, wychowania i relacji społecznych ma ogromne znaczenia.
Trudno ocenić rokowania leczenia zaburzeń osobowości. Wydają się one mieć względnie stały, utrzymujący się całe życie charakter, jednakowoż brak jest wystarczająco pewnych badań epidemiologicznych na ten temat.
Na podstawie:
- Michael P. Hengartner, Vladeta Ajdacic-Gross, Stephanie Rodgers, Mario Muller, Helene Haker, Wulf Rossler, Fluid intelligence and empathy in association with personality disorder trait-scores: exploring the link. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci (2014) 264:441–448.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
